News

СКОПЈЕ, 21 декември 2010 – Центарот за граѓански комуникации денеска го објави  седмиот квартален извештај (.pdf) со резултатите од мониторинг на јавните набавки на централно и на локално ниво во периодот од јули до септември 2010 година каде се констатираат следниве клучни наоди: Економските оператори не можат да го остварат правото на увид во документацијата од постапките за јавни набавки во кои учествувале. Оваа погрешна примена на Законот за јавни набавки го зголемува сомнежот на компаниите за нерегуларности. Трендот на намалувања на конкуренцијата во постапките за јавни набавки продолжува. Во дури 47,5% од мониторираните тендери во овој квартал, понуди доставиле само една или две компании. Поништени се 22,5% од мониторираните постапки. Од 2008 до 2010 година за 2 ипол пати е зголемен уделот на поништени тендери во вкупно спроведените. Дел од договорните органи не го почитуваат новововедениот законски рок за донесување одлука за избор на најповолна понуда. Договорните органи нема да успеат да го исполнат законски предвидениот минимум за годинава – за 30% од набавките да спроведат електронска аукција, како ефикасен механизам за заштеда на јавните пари. Заклучно со септември, со електронска аукција завршиле само 11,6 % од објавените огласи за јавни набавки. Трендот на пораст на договорите склучени без објавување оглас продолжува. Во овој квартал, преку непосредни договори се потрошија 574 милиони денари (9,3 милиони евра), што е за 14% повеќе од истиот период минатата година. Продолжува зачестеното користење на елементот ,рок на плаќање‘, што ги принудува фирмите да нудат рокови на наплата на фактурите од договорите за јавни набавки и до 300 дена....

Скопје, 18 октомври - Учесниците на конференцијата за јавни набавки која се одржа денеска во Скопје во организација на Центарот за граѓански комуникации заеднички заклучија дека има потреба и простор од измени и дополнувања на законската регулатива за јавните набавки во земјава во насока на намалување на злоупотребите во трошењето на јавните пари. Основа за дискусија беа наодите од  Мониторингот на јавните набавки во Македонија (.pdf) во кои се констатирани главните слабости во процесот на јавните набавки како што се: намалување на интересот на компаниите за учество на тендерите, честото поништување на постапките, користење на спорни елементи во изборот на најповолна понуда, фаворизирање преку дефинирање на тендерските документации итн. Претседателот на ГРЕКО (Групата земји за борба против корупција при Советот на Европа), Драго Кос го пренесе особено словенечкото искуство во оваа област и понуди неколку мерки за намалување на корупцијата во јавните набавки кои се преземаат во другите земји од ЕУ, меѓу кои вметнување на т.н. антикорупциска клаузула во секој договор за јавни набавки поголем од 10.000 евра и обврска за доставување на имотен лист на сите лица од договорните органи вклучени во јавните набавки. {vimeo}15951776{/vimeo} Дел од учесниците повикаа на предвидување на казнени одредби во самиот закон, барем за престапите од прекршочен карактер, имајќи предвид дека од скоро потешките злоупотреби во јавните набавки се третираат како кривично дело според Кривичниот законик. Директорката на Бирото за јавни набавки, Маре Богева Мицовска ги претстави досегашните напори на оваа институција за унапредување на системот за јавни набавки, како и планираното воведување во обуките за јавни набавки што...

Центарот за граѓански комуникации ги објави резултатите од редовниот мониторинг на јавните набавки во земјава и од анкетата на фирмите за нивното искуство во постапките за јавни набавки. Презентирајќи го  Кварталниот извештај за резултатите од мониторингот на јавните набавки во Република Македонија(.prf) за периодот од јануари до март 2010 година, г-ѓа Вања Михајлова и д-р Никола Тупанчески истакнаа дека сè уште постои широк простор за унапредување на процесот на јавни набавки во земјава, особено од аспект на подоследно почитување на законската регулатива од страна на државните институции, а ја истакнаа и потребата од допрецизирање на законските одредби за да се стесни просторот за можни злоупотреби во практиката. Од мониторингот на јавните набавки на централно и на локално ниво можеа да се констатираат следниве клучни наоди: Се зголемува користењето на критериуми за бодување на понудите со кои не се гарантира избор на најповолна понуда; Се избираат несоодветни критериуми за утврдување на способноста на компаниите за учество во постапките за јавни набавки; Висок процент на поништени постапки за јавни набавки (20% од мониторираните постапки); Е-аукција се користи само во 5,5% од постапките за јавни набавки, што е неколкукратно помалку од законскиот праг од 30%; Нагло се зголемува бројот на рамковни спогодби кои се склучуваат без прецизирање на начините на кои ќе им се доделуваат договорите на фирмите; Не се почитува законската обврска за детално известување на фирмите за причините за избор на најповолната понуда или за отфрлање на одреден понудувач; Се намалуваат барањата за доставување на банкарска гаранција за понудата, како и висината на гаранцијата, Благо се...

Центарот за граѓански комуникации ја организираше втората обука за единаесет новинари од локалните медиуми од 23 до 25 април 2010, во Охрид, на која тие беа обучени за истражување и известување за јавните набавки особено на локално ниво. Тренери на обуката беа екпертите Вања Михајлова и Дарко Јаневски, кои зборуваа за корупцијата во јавните набавки и користењето на електронскиот систем за јавни набавки за истражување на истата, Сабина Факиќ, тренер од тимот на ЦГК која зборување за тоа каде да се бара корупцијата во јавните набавки и Ана Петрушева, уредник во БИРН, која се осврна на тоа како да се направи добра истражувачка приказна.   http://www.flickr.com/photos/cccenter/sets/72157623831287711/ Со цел зголемување на ефикасноста за пребарување и користење на податоците од Електронскиот систем за јавни набавки новинарите практично работеа и со помош на тренерите се стекнаа со знаење како да дојдат до потребните информации преку пребарување во електронскиот систем за јавни набавки (ЕСЈН).На обуката беа презентирани и наодите од мониторингот на јавните набавки на централно ниво кое во текот на 2009 и 2010 го спровува Центарот за граѓански комуникации.Пред завршување на тренингот, новинарите дискутираа и пополнија план за истражување за корупциски теми во јавните набавки кои ќе ги истражуваат и кои ќе бидат објавени во нивните матични медиуми, како и во антикорупцискиот месечник МАК кој го издава Центарот за граѓански комуникации.

Центарот за граѓански комуникации (ЦГК) во рамките на проектот „Мониторинг на јавните набавки“ спроведува иницијатива за поголема вклученост на медиумите во истражувањето и известувањето за јавните набавки. Во оваа насока, покрај обуките за новинари од националните и локалните медиуми за истражување и известување за јавните набавки, предвидена е поддршка на новинари за конкретни истражувања во оваа сфера. За таа цел ги покануваме сите заинтересирани новинари да го пополнат  планот за истражување во сферата на јавните набавки (.doc) кој може да се преземе на линкот и да го достават до Центарот за граѓански комуникации по електронски пат до 18 април 2010 година. Најдобрите три новинарски предлози од националните медиуми и три од локалните медиуми ќе добијат финансиска поддршка за надомест на трошоците за реализација на истражувањето. Новинарските стории што ќе произлезат од предлозите ќе треба да се објават на матичните медиуми на избраните новинари. Воедно, Центарот за граѓански комуникации ќе ги публикува победничките истражувачки стории во месечникот за антикорупција „МАК“ што го издава Центарот. За повеќе информации и детали за овој повик јавете се на тел: (02) 3213-513 или пишете ни на емаил: center@ccc.org.mk . Лице за контакт Елена Ристевска.

Девет новинари од националните електронски и печатени медиуми од 26 до 28 март 2010, во Охрид, учествуваа на обука за истражуање и известување за јавните набавки. Обуката беше дизајнирана од страна на тимот на ЦГК, Сабина Факиќ и Герман Филков, и двајца надворешни екперти, Вања Михајлова и Дарко Јаневски, според наодите од мониторингот на јавните набавки на централно ниво кое во текот на 2009 го спроведе Центарот за граѓански комуникации. Теми кои беа опфатени на обуката се следните: видови на постапки за јавни набавки, принципите кои треба да се запазат во процесот на јавни набавки, видовите на постапки предвидени со Законот за јавни набавки, како и реализацијата на договорите за јавни набавки, каде да се бара корупција во јавните набавки, формите на корупција во трошењето на јавните пари и што покажуваат истражувањата на јавните набавки и др. http://www.flickr.com/photos/45630648@N05/sets/72157623733570374/ Во текот на обуката новинарите имаа шанса практично да работат на користење на податоците од Електронскиот систем за јавни набавки во функција на истражувањето и известувањето за јавните набавки и да научат како да дојдете до потребните информации преку пребарување во електронскиот систем за јавни набавки (ЕСЈН).Пред завршување на тренингот, новинарите дискутираа и пополнија план за истражување за корупциски теми во јавните набавки кои ќе ги истражуваат и кои ќе бидат објавени во нивните матични медиуми, како и во антикорупцискиот месечник МАК кој го издава Центарот за граѓански комуникации.Во текот на месец април, ваква обука ќе се спроведе и за десет новинари од локалните медиуми во Македонија.

Главниот заклучок од обемното истражување на Центарот за граѓански комуникации за начинот на кој медиумите во земјава известуваат за корупцијата се најде во редовниот годишен Извештај за човекови права на Стејт Департментот објавен на 11 март 2009 година. Во делот Freedom of Speech and Press, во извештајот пишува: The independent media were active and expressed a wide variety of views without restriction. However, several commentaries and editorials on International Press Freedom Day (May 3) noted that pressure from political and business interests was impeding the development of a more independent press. On June 30, the Center for Civil Communications reported that the country's media lacked a professional approach towards reporting on corruption. Целиот извештај може да се прочита на сајтот на Стејт Департментот: http://www.state.gov/g/drl/rls/hrrpt/2009/eur/136044.htmСпоменатото истражување на Центарот може да се прочита на следниот линк.

Центарот за граѓански комуникации го објави Годишниот извештај за јавните набавки (.pdf) кој ги содржи резултатите од мониторингот на процесот на јавни набавки во РМ, на конференцијата која се одржа на 22 февруари 2010 во Скопје. Извештајот, меѓу другото, ги потенцира десетте најголеми проблеми во јавните набавки во Македонија и нуди експертски препораки за надминување на слабостите во системот на јавни набавки. Целта на мониторингот е да се оцени како се спроведува процесот на јавни набавки во РМ во светло на новиот закон и дали и колку функционираат основните принципи на јавните набавки: транспарентност, конкурентност, еднаков третман на економските оператори, недискриминација, законитост, економично, ефикасно, ефективно и рационално користење на буџетските средства, настојување да се добие најдобрата понуда под најповолни услови, како и отчетност за потрошените средства при јавните набавки. На конференцијата присуствуваа педесетина претставници на институции и организации вклучени во процесот на јавни набавки кои ги изнесоа своите ставови и мислења за наодите од мониторингот на овој многу значаен процес. Англиската верзија на извештајот можете да ја преземете тука: Annual report on monitoring the implementation of public procurement (.pdf) {vimeo}9646493{/vimeo}

Центарот за граѓански комуникации ве поканува да учествувате на конференцијата за јавните набавки на која ќе се објави „Годишниот извештај за резултатите од мониторингот на процесот на јавни набавки во РМ“. Конференцијата ќе се одржи на 22 февруари 2010 година (понеделник), во хотелот Холидеј Ин (сала Милениум 2), во Скопје, во периодот од 11.00 до 13.00 часот. На конференцијата ќе присуствуваат претставници на сите институции и организации вклучени во процесот на јавни набавки кои ќе изнесат свои ставови и мислења за наодите од мониторингот на овој многу значаен процес. Целта е да се оцени како се спроведува процесот на јавни набавки во РМ во светло на новиот закон и дали и колку функционираат основните принципи на јавните набавки: транспарентност, конкурентност, еднаков третман на економските оператори, недискриминација, законитост, економично, ефикасно, ефективно и рационално користење на буџетските средства, настојување да се добие најдобрата понуда под најповолни услови, како и отчетност за потрошените средства при јавните набавки. Вашето присуство ќе придонесе кон обидите за унапредување на оваа исклучително значајна област. Вашето присуство потврдете го кај лицето за контакт Елена Ристевска на 02/3213-513 или center@ccc.org.mk

flickr_albumid=[72157623090003191] Центарот за граѓански комуникации на 29 декември 2009 година го презентираше четвртиот квартален Извештај за резултатите од мониторингот на процесот на јавни набавки (.pdf), кој покрај редовната анализа на постапките за јавни набавки, содржи и анализа на правната заштита во постапките за јавни набавки. Во извештајот, меѓу другото, се констатира: Наспроти законската обврска, некои државни институции, меѓу кои и министерства, во текот на 2009 година не доставиле ниту едно известување за склучен договор за јавна набавка до Бирото за јавни набавки. Се зголемува бројот на државни институции кои до Бирото за јавни набавки не доставуваат податоци за направените трошења до 20.000 евра за набавка на стоки и услуги, односно до 50.000 евра за набавка на работи. Се продлабочува проблемот со одолговлекување на донесувањето на одлуката за избор на најповолна понуда. Од вкупно 40 мониторирани постапки за јавни набавки во овој квартал, одлука за избор на најповолна понуда не е донесена во дури 13 случаи (33%), а временското одолговлекување на донесување одлука во овие постапки се движи од 50 до 120 дена. Се ублажува проблемот со поништување на постапките за јавни набавки. Од мониторираните 40 постапки за јавни набавки, целосно или делумно се поништени 7 постапки или 17,5%, што претставува извесно ублажување на овој проблем во однос на претходниот квартал, кога беа поништени 25% од постапките. Иако зголемено, користењето на електронскиот систем за јавни набавки во последниот квартал од 2009 година сè уште не е на задоволително ниво. Во 2009 година, преку Електронскиот систем за јавни набавки се спроведени само 2,5% од постапките, со што...

flickr_albumid=[72157622903417819] Дванаесет новинари од македонските национални печатени и електронски медиуми од 16 до 18 октомври 2009 година, во Охрид, учествуваа на тренингот за истражување и известување за корупцијата кој се спроведе во рамките на проектот за „Зајакнување на улогата на медиумите во борба против корупцијата“. Преку интерактивни презентации и дискусија тренерите од ЦГК, Сабина Факиќ и Герман Филков, зборуваа за областите кои се најранливи на корупција во Македонија, за методите за истражување на корупцијата, фазите и чекорите во истражувањето и начинот на известување за корупција. Меѓу темите на обуката, посебно внимание се посвети на наоѓањето извори и докази за коруптивните активности, како и одржувањето на тие извори. Најмногу прашања до експертите, Никола Тупанчески, професор по кривично право и Вања Михајлова, антикорупциски експерт се однесуваа за начинот на известување и објавување на сознанијата за корупција без притоа да се изложат на опасноста од судење. Пред завршување на тренингот, новинарите дискутираа за корупциски теми кои ќе ги истражуваат во нивната секојдневна работа. Истражувачките приказни кои ќе бидат објавени во медиуми ќе бидат објавени и на страницата на Центарот во делот Мрежа на новинари истражувачи. Оваа активност беше овозможена со поддршка од Институтот за трајни заедници (ИТЗ) преку фондови на Агенцијата на Соединетите Американски Држави за меѓународен развој (УСАИД).

Центарот за граѓански комуникации на 23 јуни, 2009 го претстави вториот тримесечен  Извештај за резултатите од мониторингот на јавните набавки(.pdf) . Претставникот на Центарот за граѓански комуникации, Сабина Факиќ ги сумираше резултатите од мониторингот, односно ги потенцираше главните ризици кои стојат на патот на транспарентни, отчетни, ефикасни и рационални јавни набавки во Македонија. Констатирани се висок процент на поништување на јавните набавки, субјективно одредување на критериумите за избор на најповолна понуда, одолговлекување на донесувањето одлуки, мал број постапки преку е-аукција, необразложување на донесените одлуки, пораст на бројот на договори со постапката за преговарање без објавување на оглас и др. Просечната оценка со која економските оператори го оценуваат спроведувањето на постапките за јавни набавки изнесува 2,93 на скалата од 1 до 5.  

Првата квартална анализа на спроведувањето на јавните набавки во РМ беше објавена на 26 февруари 2009 година. Центарот за граѓански комуникации го набљудува процесот на јавните набавки во четири квартали, и тоа во период од ноември 2008 до ноември 2009, и на крајот од секој ќе излезе со анализа за истиот. Целта на анализата е да оцени како се спроведува процесот на јавни набавки во РМ во светло на новиот Закон за јавни набавки и дали и колку функционираат основните принципи на јавните набавки: транспарентност, конкурентност, еднаков третман на економските оператори, недискриминација, законитост, економично, ефикасно, ефективно и рационално користење на буџетските средства, настојување да се добие најдобрата понуда под најповолни услови, како и отчетност за потрошените средства кај набавките.

Центарот за граѓански комуникации во соработка со Романскиот центар за истражувачко новинарство од Букурешт (CRJI) ја продолжува работата на проектот „Справување со корупцијата: Размена на искуства и најдобри практики во истражувачкото новинарство меѓу Македонија и Романија”. Во почетокот на месец ноември, новинарите кои активно партиципираат во проектот и претставници на Центарот, поминаа една недела практична работа во дел од романските медиуми. Новинари кои се дел од проектот Размена на искуства и најдобри практики се Синиша Јаков Марушиќ од БИРН, Богданка Кузеска од Канал 5, Наим Вренези од телевизија Алсат, Жарко Настоски од телевизија Алфа, Натали Наскова Сотировска од Дневник, Весна Коловска од Канал 77, Даниела Трпчевска од Утрински весник, Викторија Новаковиќ од телевизија Орбис, Срѓан Стојанчов од Шпиц и Дритон Дикена од весникот Факти.

Центарот за граѓански комуникации во соработка со Романскиот центар за истражувачко новинарство од Букурешт (CRJI) ја спроведе првата етапа од проектот „Справување со корупцијата: Размена на искуства и најдобри практики во истражувачкото новинарство меѓу Македонија и Романија“. Десет новинари од македонските национални и локални медиуми во период од 03-05.10.2008 во Охрид, беа учесници на тренингот за напредни новинарски техники за истражување на корупцијата.

Центарот за граѓански комуникации во рамките на своите активности, предлага мерки за намалување на просторот за корупција во шест најранливи области за корупција во Република Македонија (јавни набавки, состав на управни одбори на јавни претпријатија и установи, јавна администрација, бесправно градење и урбанизам, образование и здравство). На последната работилница се предлагаа мерки за намалување на корупцијата во здравството.

Центарот за граѓански комуникации дефинираше низа мерки што треба да се преземат за стеснување на просторот за корупција во образованието и ги достави до медиумите и надлежните институции во земјата. Центарот им препорачува на сите релевантни институции да ги преземат предложените мерки во светло на генералните заложби за намалување на корупцијата во Република Македонија.

Имајќи ја предвид големата улога што медиумите ја имаат во борба против корупцијата и во зголемувањето на транспарентноста и отчетноста на јавните институции, Центарот за граѓански комуникации се надева дека преку укажување на постоечките форми на корупција и афирмација на истражувачките техники ќе придонесе во зголемување на интересот кај новинарите и медиумите за истражување на корупцијата. За таа цел, Центарот, во декември 2007, издаде Прирачник за новинари за истражување и известување за корупција кој упатува на последиците од корупцијата и улогата на медиумите во нејзиното сузбивање.

Центарот за граѓански комуникации ги достави мерките за стеснување на просторот за корупција во јавната администрација до надлежните институции и медиуми во земјата. Мерките беа дефинирани на работилницата која се оддржа на 24 октомври, а беа предложени од домашни експерти и претставници на надлежните институции.Мерките главно се насочени кон: професионализација на јавната администрација; вработување и унапредување на државни службеници само врз основа на работното искуство, знаењето и остварените резултати; намалување на дискреционите права на раководителите на државните институции за избор на вработените; воведување на систем на награди и казни за државните службеници; ограничување на просторот на разни комисии да одлучуваат арбитрарно; јасно дефинирање, усогласување, унифицирање и објавување на сите услови и документи што се потребни за добивање на услугите од јавната администрација, како и автоматизација на одредени услуги. Центарот им препорачува на сите релевантни институции да ги преземат мерките во интерес на генералните заложби за намалување на корупцијата во Република Македонија.  

Центарот за граѓански комуникации на 02 октомври ги достави предлог мерките за стеснување на просторот за корупција во бесправното градење до надлежните институции и медиуми во земјата. Мерките беа предложени и дискутирани на третата работилница која ја организараше Центарот во текот на месецот септември. Предложените мерки главно се во насока на: засилување и заострување на инспекциските контроли; поефикасно справување и санкционирање на проблемот со бесправните градби, како и зголемување на ризичноста и бесперспективноста на бесправното градење.

Домашни експерти и претставници на надлежните институции и бизнис секторот дискутираа за потребните мерки што треба да се преземат за намалување на корупцијата во јавните набавки. Работилницата се одржа на 3 мај оваа година во НВО Инфоцентарот во организација на Центарот за граѓански комуникации од Скопје. Ова е прва од планираните шест работилници што се дел од проектот за предлагање мерки за намалување на корупцијата во Македонија.

The Center for Civil Communications defined several measures that need to be taken in order to narrow the room for corruption in the public procurements realm in Macedonia through a series of activities that were carried out from 2005 to 2007. The measures were sent to all relevant institutions in the country and they are expected to take them into consideration in terms of the generally expressed commitment for narrowing the corruption in Macedonia. Apart from the public procurements, in the following period, CCC will suggest measures for narrowing the corruption in other most vulnerable sectors as well.

The Center for Civil Communications defined several measures that need to be taken in order to narrow the room for corruption in the public procurements realm in Macedonia through a series of activities that were carried out from 2005 to 2007. The measures were sent to all relevant institutions in the country and they are expected to take them into consideration in terms of the generally expressed commitment for narrowing the corruption in Macedonia. Apart from the public procurements, in the following period, CCC will suggest measures for narrowing the corruption in other most vulnerable sectors as well.