Настани

Видео-порака од коалицијата Балкан Тендер Воч

Анализа на резултатите од истражувањето на финансиските трансфери од општините до невладините организации во 2016 година Со ова истражување се мапираат карактеристиките на процесот на финансирање на невладините организации од буџетската линија 463, се утврдува нивото на транспарентност и отчетност на општините, се детектираат проблемите и слабостите во процесот и се дефинираат препораки за подобрување на веќе востановените практики. Со ова истражување, за прв пат во Македонија, на едно место се претставени сумарни и поединечни податоци за средствата доделени од општините на невладините организации, листата на добитниците на проектите, како и транспарентноста на целиот процес од објавувањето оглас до реализацијата на проектите. До базата на отворени податоци од истражувањето може да се оди преку следниот линк.

Центарот за граѓански комуникации (ЦГК) во соработка со НВО Инфоцентар и БИРН Македонија во рамките на проектот „Истражувачко новинарство за поттикнување реформи“, финансиран од Европската Унија преку програмата за поддршка на граѓанскиот сектор и слободата на медиумите 2014, објавуваат повик за доделување грантови за граѓански организации (ГО) за акции поврзани со прибирање, обработка и анализа на информации од јавен карактер и подготовка на отворени бази на податоци за области од поширок јавен интерес. Документите поврзани со овој оглас можете да ги преземете на следниов линк.

Истражувањето кај фирмите за нивното искуство при учеството на постапките за јавни набавки беше спроведено во периодот ноември-декември 2016 година. Во истражувањето учествуваа 230 фирми од сите поголеми градови во земјата. Ова истражување е седмо редовно истражување кај фирмите за јавните набавки коешто Центарот за граѓански комуникации го спроведува во рамките на мониторингот на јавните набавки од 2009 година наваму. Во оваа анализа се поместени резултатите од последното истражување на фирмите, како и одредени споредби со резултатите од претходните истражувања за да се добие претстава не само за актуелната состојба, туку и за трендовите.

Целта на овој Прирачник е да придонесе за посеопфатно и поквалитетно планирање и управување со јавните средства за задоволување на вистинските потреби и интереси на граѓаните од регионотна Западниот Балкан. За да се обезбеди што поголемо учество на граѓаните во оваа важна област на управувањето со јавните финансии, прирачникот ги сумира клучните чекори во постапките за јавни набавки и го свртува вниманието на воспоставените принципи на целисходноста кон секој од нив. Прирачникот има за цел да даде придонес кон напорите на коалицијата БТВ во најголема можна мера да го прошири фронтот на организации кои со своите активности „бараат одговорност од владите“ и ги заговараат неопходните реформи во земјите од регионот.

Скопје, 21 септември 2016 година - Центарот за граѓански комуникации денеска ги објави резултатите од истражувањето на т.н. активна транспарентност на институциите што значи објавување јавни информации на сопствена иницијатива. Рангирањето ги опфаќа сите 81 општина и градот Скопје, 15-те министерства и Владата на РМ. Процентот на исполнетост на обврските за објавување на јавни информации на сите 97 вклучени институции изнесува 45% (од можни 100%).

СКОПЈЕ, 4 јули, 2016 година – Центарот за граѓански комуникации денеска ги објави резултатите од редовниот мониторинг на постапките за јавни набавки спроведени од институции на локално ниво, којшто ги покажа следниве констатации: Истражувањето на пазарот за барањата на техничката спецификација не успеало во ниту еден од случаите. Во 100% од тендерите морало да се бара согласност од Советот на јавни набавки пред да се објави огласот. Во делот на критериумите за учество, истражувањето успеало во 71% од случаите, а во останатите 29% се барала согласност. Бројни примери од мониторингот на тендерите покажуваат голема меѓусебна зависност на проценетата вредност на набавките со крајната цена што се добива на тендерите, но и со поништувањето на постапките. Оттука, им се препорачува на договорните органи да спроведуваат предистражување на пазарот и на условите на него и, воопшто, посериозно да пристапуваат кон определување на проценетата вредност на набавките. Процентот на поништување на тендерите во мониторираниот период и примерок е намален под просекот, иако има примери и на проблематични (не)поништувања на постапки. Конкуренцијата на локалните тендери останува на истото, сè уште ниско ниво од просечно 2,5 понудувачи по тендер, а се намалува процентот на тендери без или само со еден понудувач. Додека процентот на мониторирани тендери во кои се одржала електронска аукција е во пораст споредено со минатиот период, просечниот број на фирми кои фактички учествувале со наддавање на самите е-аукции изнесува само 2. Извештајот е достапен овде. За повеќе информации, Ве молиме контактирајте со Центарот за граѓански комуникации на (02) 3213-513 или на center@ccc.org.mk.

СКОПЈЕ, 6 мај 2016 година – Центарот за граѓански комуникации денеска го објави извештајот од следењето на јавните набавки за периодот јули – декември 2015 година, кој ги содржи и резултатите од истражувањето на 254 фирми и анализата на жалбените постапки. Истражувањето на фирмите за нивното искуство во јавните набавки покажува дека: двата најчести проблеми со кои се соочуваат фирмите се најниската цена како единствен критериум за доделување на договорите за јавни набавки и задоцнетото плаќање; просечното чекање за наплата на спроведените договори изнесува 8 месеци; 79% од испитаните фирми сметаат дека има корупција во јавните набавки и тоа: 37% сметаат дека во јавните набавки често има корупција, 10% велат секогаш, а 32% ретко. Само 21% од фирмите се изјасниле дека во јавните набавки никогаш нема корупција. Основни наоди од мониторингот на јавни набавки се: стручните лица кои ги ангажирал Советот за јавни набавки при давањето согласности за тендерите во 2015 година ги чинеле институциите вкупно 2,2 милиони евра; на секој четврти мониториран тендер имало по еден понудувач; преку преговарање без објавување на оглас во 2015 година се склучени договори во вредност од 29 милиони евра; во 2015 година поништени се 19,9% од постапките за јавни набавки. Анализата на жалбените постапки пред Државната комисија за жалби по јавни набавки покажува: за повеќе од 18 илјади спроведени тендери во 2015 година, доставени се само 523 жалби што упатува на исклучително мал процент на обжалени постапки од само 2,8%; 67% од жалбите се доставени против одлуките за избор на најповолна понуда. Извештајот од мониторингот е достапен овде...

Скопје, 6 април 2016 год. – Центарот за граѓански комуникации во партнерство со Балканската истражувачка репортерска мрежа и НВО Инфоцентарот започна со спроведувањето на тригодишниот проект, поддржан финансиски Европската унија „Истражувачко новинарство за поттикнување реформи“. Во рамките на проектот ќе бидат создадени јадро на добро обучени истражувачки новинари, како и мрежа од локални граѓански организации од земјата кои преку нивната работа и во соработка со новинарите ќе придонесат кон подобрување на истражувачкото новинарско известување и кон подобро информирана јавност. Проектните активности треба да ја сменат сегашната состојба во која медиумите во земјата не успеваат да ја играат суштинската ’вочдог’ улога односно да ги откриваат и анализираат прашањата од јавен интерес и да бараат одговорност од носителите на власта. Во услови на влошување на ситуацијата во медиумите во комбинација со недоволен новинарски кадар и ограничени ресурси, постои значителен недостиг на истражувачко известување како една од најмоќните алатки за барање одговорност од властите. Проектот е насочен кон зголемување на квалитетот и кредибилитетот на истражувачкото новинарство, креирање на бази на отворени податоци од страна на НВО како ресурси за истражувачкото новинарство и за нивните активности. Проектните активности опфаќаат интензивни тренинг-програми за истражувачко новинарство со фокус на доброто владеење; редовно менторирање и подучување на истражувачките новинари; учество на најдобрите истражувачки новинари на регионални конференции и школи за стекнување продлабочени знаења, споделување искуства и вмрежување; јавни дебати за улогата на истражувачкото новинарство; доделување грантови, обуки и менторирање на локални граѓански организации во подготовка на бази на отворени податоци за важни општествени прашања на локално ниво и воспоставување на јадро на...

СКОПЈЕ, 31 декември, 2015 година – Центарот за граѓански комуникации денеска ги објави резултатите од редовниот мониторинг на постапките за јавни набавки спроведени од институции на локално ниво во периодот од октомври 2014 година до март 2015 година кој ги покажа следниве констатации: - Ниската конкуренција кај тендерите на локално ниво и натаму се намалува, и покрај серијата законски измени коишто требаше да влијаат во спротивна насока и да го зголемат бројот на учесници во постапките за јавни набавки. На мониторираните тендери имаше просечно по 2,4 понудувачи, а 57% од тендерите имаа ниедна или само една понуда. - Иако е законски задолжителна за сите тендери, е-аукција имало само во 53% од мониторираните постапки. Ниската конкуренција на тендерите и ’најниската цена‘ како единствен критериум само ќе го заоструваат проблемот со неодржувањето на електронските аукции, на кои би требало да се намалуваат првобитно понудените цени. - Процентот на поништување на мониторираните тендери се задржува на високо ниво од 20%, што е пораст во однос на претходните една до две години, кога изнесуваше околу 15%. И натаму главна причина за поништувањето останува да биде тоа што понудувачите понудиле понеповолни цени од оние што ги очекувал или ги планирал договорниот орган. - Несоодветноста на ’најниската цена‘ како единствен критериум за доделување на договорот е најголем проблем со кој се соочуваат фирмите на тендерите на локално ниво. Повеќе од половината од анкетираните фирми се соочуваат со задоцнета наплата во јавните набавки. Извештајот е достапен овде. За повеќе информации ве молиме контактирајте го Центарот за граѓански комуникации на (02) 3213-513 или...

СКОПЈЕ, 10 декември 2015 година – Центарот за граѓански комуникации денеска ги објави резултатите од мониторингот на постапките за јавни набавки во Македонија кој го опфаќа првото полугодие од 2015 година. Некои од клучните наоди од мониторингот на постапките за јавни набавки се: Ниското ниво на конкуренција, со што се доведува во прашање ефективноста во трошењето на јавните пари, останува обележје на тендерите и во првата половина од 2015 година. Советот за јавни набавки, основан за да ја зголеми конкуренцијата, досега не даде резултати. До Советот за јавни набавки во првото полугодие од годинава се доставени 10.362 барања за согласност, што ги чинело институциите дури 74,3 милиони денари односно 1,2 милиони евра. Воведената контрола ги дисциплинираше институциите и ги принуди да го намалат користењето на нетранспарентната постапка со преговарање без претходно објавување на оглас. Во првото полугодие од 2015 година вредноста на овие договори изнесува околу 11,5 милиони евра и е за 61,4% помала од истиот период лани. Во првото полугодие од 2015 година поништени се 18,5% од огласените тендери. Со ова е забележан благ пад на бројот на поништувања на тендерите во однос на претходните периоди. Во првото полугодие од годинава фирмите доставиле најмал број на жалби во изминатите неколку години. Вкупно до Државна комисија за жалби по јавни набавки (ДКЖЈН) се доставени 252 жалби што е за дури 23,6% помалку од истиот период лани. Повеќе од половина од жалбите се доставени од фирми кои ги оспоруваат донесените одлуки за избор на најповолна понуда во тендерите. Извештајот од мониторингот е достапен овде. За повеќе...

СКОПЈЕ, 25 август 2015 година – Центарот за граѓански комуникации денеска го објавува Индексот на рационалност бр. 13 во кој се споредени цените по кои се купувани авионска дезинсекција на комарци, системи за електронска евиденција на работното време, контејнери за отпад, собирање, транспорт и уништување на медицински отпад и пилешки стек. Најголема разлика во цените е евидентирана во набавката на системите за електронска евиденција на работно време, а најмала кај контејнерите за отпад. Поконкретно евидентирани се следните разлики: авионската дезинсекција на комарци ги чинела институциите од 176 до 606 денари за еден хектар, со што највисоката цена е за дури 244% повисока од најниската; системите за електронска евиденција на работното време се купувани по цени кои се движат од 43.200 ден. до 160.000 ден. за еден систем, со што највисоката цена е за дури 270% повисока од најниската; контејнерите за отпад (метални 1,1 м3) се купувани по цени кои се движат од 12.383 до 18.502 денари, што значи дека највисоката цена е за 49% повисока од најниската; собирањето, транспортот и уништувањето на медицински отпад ги чинело здравствените институции од 41 до 95 ден. за килограм, со што највисоката цена платена за оваа услуга е за 132% поголема од најниската цена и пилешкиот стек е купуван по цени кои се движеле од 172 до 315 ден. за килограм, со што највисоката цена е за 83% повисока од најниската. Извештајот од Индексот на рационалноста е достапен овде. Повеќе информации на (02) 3213-513 или на center@ccc.org.mk.

СКОПЈЕ, 26. јуни 2015 година – Центарот за граѓански комуникации денеска го објавува Индексот на рационалноста бр. 12 кој e изработен со споредба на цените по кои се купувале сообраќајни знаци, обележување на улици, фискални апарати, камери за видео надзори и финансиска ревизија. Најголемата разлика во цената е евидентирана во набавката на услугата за финансиска ревизија, а најмала во набавката на фискални апарати. Поконкретно евидентирани се следните разлики: сообраќајните знаци (вертикална сообраќајна сигнализација) се купувани по цени кои се движат од 745 денари до 3.882 денари за 1 еден знак „стоп“, со што највисоката цена е за дури 421% повисока од најниската; обележувањето на улиците (хоризонтална сообраќајна сигнализација) ги чинело институциите од 142 до 354 денари за м2, со што највисоката цена е за 149% повисока од најниската; мобилните фискални апарати ги чинеле институциите 10.894 до 16.772 денари, што значи дека највисоката цена е за 54% повисока од најниската; камерите за видео надзор се купувани по цени кои се движеле од 1.682 до 6.490 денари, со што највисоката цена платена за оваа услуга е за речиси три пати (286%) поголема од најниската цена и финансиската ревизија ги чинела институциите од 0,026% до 0,717% од големината на финансискиот обрт што бил предмет на ревизија, со што највисоката цена е за 27 пати повисока од најниската. Извештајот од Индексот на рационалноста е достапен и овде. Повеќе информации на (02) 3213-513 или на center@ccc.org.mk.

Центарот за граѓански комуникации го издаде второто, изменето издание на Препораките за олеснување на пристапот на микропретпријатијата до јавните набавки. Целта на препораките не е измена на прописите, туку промоција на постојните правила за јавни набавки кои, доколку соодветно се применуваат во практиката, ќе овозможат остварување на целта – олеснет пристап на малите и микропретпријатијата на пазарот за јавни набавки и заживување на локалните економии во земјата. Препораките за првпат беа објавени пред две години, во февруари 2013 година. Примарно, препораките беа изработени врз основа на сознанијата добиени од следењето на спроведувањето на јавните набавки во Република Македонија, анализата на релевантните национални прописи за јавни набавки во Македонија, на Кодексот со најдобри практики за мали и средни претпријатија изработен од Европската комисија, како и обемното истражување на практиката на договорните органи и на искуството на микропретпријатијата во областа на јавните набавки во земјава.

СКОПЈЕ, 29 април 2015 година – Центарот за граѓански комуникации денеска ги објави резултатите од мониторингот на постапките за јавни набавки во Македонија кој го опфаќа второто полугодие од 2014 година. Некои од клучните наоди од мониторингот на постапките за јавни набавки се: Советот за јавни набавки во првите месеци од работата го зголеми административното оптоварување во спроведувањето на тендерите, но не и конкуренцијата. Бројот на понудувачи во второто полугодие од 2014 година е дури намален во однос на првото полугодие. До Советот за јавни набавки во второто полугодие од 2014 година се доставени дури 5.725 барања за добивање согласност за спроведување на тендерите. Државните институции побараните согласности ги чинеле околу 600.000 евра. Во сите мониторирани тендери е користен критериумот за избор „најниска цена“. Во некои тендери ниските цени преку е-аукција достигнуваа и апсурдно ниско ниво и го доведуваат во прашање квалитетот на набавките. Задолжителното барање согласност од Советот за јавни набавки за примена на постапката со преговарање без претходно објавување оглас ги намали овие нетранспарентни договори. На годишно ниво нивниот износ достигна 56 милиони евра. Од 612 жалби доставени до Државна комисија за жалби по јавни набавки во 2014 година 109 се од институции кои ги спроведуваат тендерите изјавени против решенија на Советот за јавни набавки. Со само 503 жалби од фирмите во 2014 година продолжи неколкугодишниот тренд на намалување на бројот на жалби од фирмите.

Јавните набавки на општините во 2013 година од 2 до 276 евра по жител СКОПЈЕ, 16 март 2015 година – Центарот за граѓански комуникации денеска ги објави резултатите од истражувањето спроведено во рамките на редовниот мониторинг на јавните набавки на институциите на локално ниво, а кое се однесува на вкупните трошења за јавни набавки на сите општини во Република Македонија во 2013 година. Истражувањето ги покажа следниве клучни наоди: -80-те општини во земјава, без Град Скопје, вкупно во 2013 година, преку јавни набавки потрошиле 6,2 милијарди денари, односно 101,3 милиони евра. -Најмногу пари за јавни набавки во 2013 година потрошила Општина Аеродром, и тоа околу 628 милиони денари, односно 10,2 милиони евра, додека, пак, најмалку Општина Центар Жупа, чијашто годишна вредност на јавните набавки е 1,1 милион денари, односно 19 илјади евра. -Во 2013 година е регистриран пад на јавните набавки на општините во однос на претходната година за 38 милиони евра, односно за 27%. -Општините во 2013 година трошеле за јавни набавки од 2 до 276 евра по жител. Гледано по жител, општинските разлики во 2013 година се поблаги во однос на 2012 година, кога се движеа од 2 до 412 евра. -Општина Центар го загуби приматот од претходната година, кога беше апсолутен победник и во вкупната вредноста на јавните набавки и во рангирањето на трошоците за јавни набавки по жител. -Уделот на јавните набавки во буџетите на општините во 2013 година се движи од 1,8% до 77,7%. Констатираните разлики и во однос на овој параметар повторно упатуваат на голема несразмерност во општините. -Исклучително...

СКОПЈЕ, 27 ноември 2014 година – Денеска во Скопје се одржа конференција за актуелните состојби во сферата на јавните набавки во Македонија и во земјите од регионот. Повод за дискусија беа резултатите од споредбената анализа на спроведувањето на јавните набавки во четири земји од регионот – Македонија, Србија, Босна и Херцеговина и Црна Гора, чии вкупни набавки на годишно ниво изнесуваат околу 5 милијарди евра. Преку следење на конкретни, истородни, постапки за јавни набавки, анализата укажува на добрите и лошите страни во системите на јавни набавки на четирите вклучени држави во сите фази на тендерите – од планирањето до нивната реализација. „Меѓу слабите точки детектирани со анализата се: неадекватното планирање на набавките, малата конкуренција, дискриминаторските услови за учество на тендерите, отсуството на следење на реализацијата на договорите за јавни набавки, како и ниското ниво на свесност кај државните институции за поголема отчетност за трошењето на јавните пари“, истакна Сабина Факиќ од Центарот за граѓански комуникации – Скопје, организација која го спроведе истражувањето за Македонија. Според директорката на Бирото за јавни набавки, Маре Богева Мицовска „споредено со земјите од регионот, Македонија отскокнува од аспект на високото ниво на поставеност и функционирање на системот за јавни набавки. Во наредениот период треба да се вложи особено внимание во реализацијата на договорите за јавни набавки, а поактивни треба да бидат и самите понудувачи во заштитата на своите права“. Универзитетскиот професор Никола Тупанчески истакна дека „казните во Законот за јавни набавки се премногу остри и неусогласени со Кривичниот законик“. Посебен акцент на конференцијата беше ставен на новите правила на ЕУ...

СКОПЈЕ, 4 септември 2014 година – Центарот за граѓански комуникации денеска го објавува Индексот на рационалноста бр.11 кој e изработен со споредба на цените по кои се купувале електрична енергија, вакцина против тетанус, асфалтирање на улици, ангажирање механизација за уривање на бесправно изградени објекти и ангажирање работници за уривање на бесправно изградени објекти. Најголема разлика во цените е евидентирана при набавката на услугата за ангажирање механизација за уривање на бесправно изградени објекти, а најмала разлика во цените е констатирана во набавката на услугата за асфалтирање на улици . Поконкретно евидентирани се следните разлики: електричната енергија е купувана по цени кои се движат од 3,46 денари до 6,25 денари за 1 KWh, со што највисоката цена е за дури 81% повисока од најниската; вакцината против тетанус од 0,5 мл ги чинела здравствените институции од 37,14 до 74,87 денари, со што највисоката цена е за 102% повисока од најниската; асфалтирањето улици ги чинело општините од 757 до 1.239 денари за м2, што значи дека највисоката цена е за 64% повисока од најниската; ангажирањето механизација за уривање бесправно изградени објекти (камион со дигалка од 8 тони) ги чинело општините од 2.588 денари до 7.678 денари за 1 час, со што највисоката цена платена за оваа услуга е за 2 пати поголема од најниската цена и ангажирањето работници за уривање бесправно изградени објекти ги чинело општините од 177 до 512 денари за 1 час, со што највисоката цена е за 189% повисока од најниската. Извештајот од Индексот на рационалноста е достапен овде. Повеќе информации на (02) 3213-513 или на...

СКОПЈЕ, 4 септември 2014 година – Центарот за граѓански комуникации денеска ги објави резултатите од мониторингот на постапките за јавни набавки во Македонија, кој го опфаќа периодот од април до јуни 2014 година. Некои од клучните наоди се: Сопрен е неколкугодишниот пад на бројот на жалбите доставени од фирмите до Државната комисија за жалби по јавни набавки (ДКЖЈН). Во првото полугодие од 2014 година се доставени 330 жалби што претставува зголемување за 13,4% во однос на истиот период лани. Воедно, за првпат по неколку години, во донесените решенија на ДКЖЈН доминираат одлуки за прифаќање на жалбите. Голем дел од фирмите кои учествуваат на тендерите не успеваат со своите понуди да стигнат до фазата на евалуација. Притоа, причини за отфрлањето на нивните понуди се административни пропусти, како и неисполнување на поставените услови во тендерската документација. Новите законски решенија кои стапија на сила од јануари 2014 година ги дадоа очекуваните резултати во однос на намалување на преговарањата без претходно објавување на оглас, но сè уште се неефикасни во однос на намалување на поништувањата. Во вториот квартал од 2014 година со преговарање се склучени договори во вредност од 10,5 милиони евра, а поништени се 22,4% од огласените тендери. Конкуренцијата на тендерите и натаму не е на задоволително ниво. Електронска аукција беше одржана во 47% од постапките во мониторираниот примерок. Извештајот од мониторингот може да се преземе овде. За повеќе информации, ве молиме, контактирајте го Центарот за граѓански комуникации на (02) 3213-513 или на center@ccc.org.mk.

СКОПЈЕ, 25 јули 2014 година – Центарот за граѓански комуникации денеска ги објави резултатите од мониторингот на постапките за јавни набавки во Македонија, кој го опфаќа периодот од јануари до март 2014 година. Некои од клучните наоди се: Вредноста на договорите склучени преку преговарање без претходно објавување оглас бележи голем пораст во првото тромесечје од годинава, во пресрет на стапувањето на сила на законските измени со кои склучувањето на дел од ваквите договори би требало да биде намалено. Само во првиот квартал од 2014 година, преку постапката со преговарање без претходно објавување оглас се склучени 228 договори во вредност од 19,3 милиони евра. Со оглед на природата на набавките кои беа доминантни во првиот квартал од годинава, компјутерска опрема, канцелариски материјал, осигурителни услуги, авиобилети, одржување хигиена итн., конкуренцијата во набавките беше на повисоко ниво од просекот евидентиран низ мониторингот во 2013 година. Дел од институциите и натаму учеството на тендери го условуваат со докази дека фирмата работи со профит. Елементите врз основа на кои се евалуира квалитетот на набавките и натаму претставуваат слаба алка во системот. Бројот на фирми кои имаат забрана за учество на тендери, заклучно со март 2014 година, достигна 45. Регистриран е случај на фирма која веќе има забрана што е подолга од законскиот максимум од пет години. Извештајот може да се преземе овде.

Проектот на УСАИД за пристап на микропретпријатијата до јавните набавки го одбележа денеска во Куманово проширувањето на услугите на центарот во Велес во североисточниот регион. Персоналот на проектот ги претстави услугите што сега ќе бидат достапни за микропретпријатијата во регионот, зборуваше за влијанието што проектот го имаше врз микропретпријатијата од вардарскиот и од источниот регион и ги охрабри присутните претставници на микропретпријатијата да се вклучат во проектот. „Микропретпријатијата се признати во целиот свет како важни елементи на националните економии кои придонесуваат значително кон зголемување на вработувањето и намалување на сиромаштијата“, рече директорот на мисијата на УСАИД, Џејмс Стаин. „Иако пазарот на јавни набавки се проценува на околу 1,2 милијарди долари годишно, микропретпријатијата традиционално не учествуваат во него. Ние сакаме да го промениме тоа“. Со проширувањето на услугите во североисточниот и во југоисточниот регион, проектот на УСАИД ќе нуди обука, секојдневна техничка помош, како и информации за 300 микропретпријатија од 35 општини. Покрај тоа, на повеќе од 300 локални договорни органи ќе им предлага конкретни мерки за намалување на тековните административни оптоварувања и други пречки со кои се соочуваат микропретпријатијата.

СКОПЈЕ, 20 мај 2014 година – Центарот за граѓански комуникации денеска ги објави резултатите од Mониторингот на постапките за јавни набавки во Македонија кој го опфаќа периодот од октомври до декември 2013 година, како и Индексот на рационалност бр.10. Некои од клучните наоди од мониторингот на постапките за јавни набавки се: Конкуренцијата во јавните набавки во 2013 год. остана ниска. Просечниот број на добиени понуди на тендерите во 2013 година во мониторираниот примерок од 160 тендери изнесува 2,6. На повеќе од една третина од тендерите учествувала само по една фирма. И по шест години од примената на Законот за јавни набавки (ЗЈН) дел од институциите и натаму постапуваат спротивно на ЗЈН, а фирмите не ги знаат своите права во однос на правната заштита. Преку постапката со преговарање без објавување оглас во 2013 година се склучени 1.368 договори во вредност од околу 81 милион евра. Во 2013 година поништени се 22,7% од тендерите. Притоа, почесто се поништувале тендерите со поголема вредност од оние со вредност до 20.000 евра. Продолжува неколкугодишниот тренд на намалување на бројот на жалби што фирмите ги доставиле до Државната комисија за жалби по јавни набавки. Секоја трета жалба на фирмите е усвоена при што доминираат решенија за целосно поништување на тендерите.

СКОПЈЕ, 12 мај, 2014 година – Центарот за граѓански комуникации денеска ги објави резултатите од редовниот мониторинг на постапките за јавни набавки спроведени од институции на локално ниво во периодот од април до септември 2013 година кој ги покажа следниве констатации: Електронската аукција, иако е законски задолжителна, не се одржала во 53% од мониторираните тендери, главно поради тоа што на тендерот имало или останала само една понуда. Во 41% од мониторираните тендери доцни објавувањето или никогаш не е објавено известувањето за склучен договор. Во дури 53% од мониторираните постапки за јавни набавки, набавувачот, односно државната институција поставила услови за фирмите за учество на тендерите што можат да се сметаат за несоодветни или непропорционални со предметот или вредноста на набавката. Не ретко во мониторираните постапки за јавни набавки на локално ниво се случува рокот на плаќање да биде еден од елементите кој одлучува која фирма да го добие тендерот. Задоцнетото плаќање, кратките рокови за доставување понуди, ограничувачките услови и административни товари за учество на тендерите, недоволната и ненавремена комуникација со договорните органи и давањето приоритет на цената наспроти квалитетот во јавните набавки се дел од проблемите со кои се соочуваат малите и микропретпријатија при учество на тендерите на локално ниво. Претставниците на овие фирми предлагаат продолжување на роковите, навремено плаќање за извршените набавки, поделба на тендерите на делови, но и зголемување на професионализмот на договорните органи при составување на тендерските документации и технички спецификации. За повеќе информации ве молиме контактирајте го Центарот за граѓански комуникации на (02) 3213-513 или на center@ccc.org.mk.

СКОПЈЕ, 31 јануари 2014 година – Центарот за граѓански комуникации денеска ги објави резултатите од мониторингот на постапките за јавни набавки во Македонија, кој го опфаќа периодот од јули до септември 2013 година. Некои од клучните наоди се: Во речиси една третина од мониторираните тендери, договорот за јавна набавка е склучен со фирмата што се јавила како единствен понудувач. Во вакви услови, тендерот не завршува со електронски натпревар за намалување на цените преку т.н. е-аукција. Оттука, во овие постапки постои зголемен ризик договорот да е склучен по повисоки цени од реалните на пазарот. Дел од договорните органи продолжиле да користат елементи за бодување на понудите кои не гарантираат објективен избор на најповолната понуда. Регистрирани се случаи на доделување бодови на понудувачите со кои договорниот орган и претходно имал договори за јавни набавки, како и повеќе примери на отсуство на јасна методологија за делење на бодовите за квалитет. Вредноста на договорите склучени преку постапката со преговарање без објавување оглас во третото тромесечје од 2013 година изнесува 21,3 милиони евра, што е за 52% повеќе од истиот период лани. Сумарно, во првите 9 месеци од 2013 година, вредноста на овие договори изнесувала 47,7 милиони евра. Во третиот квартал од 2013 година, секој четврти тендер бил неуспешен (25,7%). Најчеста причина за поништување на тендерите е поради тоа што не е поднесена ниту една прифатлива или соодветна понуда. Извештајот од мониторингот е достапен на www.ccc.org.mk. За повеќе информации, ве молиме, контактирајте го Центарот за граѓански комуникации на (02) 3213-513 или на center@ccc.org.mk.

СКОПЈЕ, 4 ноември 2013 година – Центарот за граѓански комуникации денеска ги објави резултатите од мониторингот на постапките за јавни набавки во Македонија кој го опфаќа периодот од април до јуни 2013 година како и Индексот на рационалност бр.9. Некои од клучните наоди од мониторингот на постапките за јавни набавки се: Наспроти порастот на бројот на тендерите, опаѓа бројот на жалби по тендерите. Додека бројот на тендери пораснал од 4.175 во првото полугодие од 2012 година на дури 9.046 тендери во истиот период од 2013 година, бројот на жалби за истиот тој период се намалил од 338 на 291. Дел од институциите не ја почитуваат законската обврска да ги вклучат фирмите во подготовка на техничките спецификации за јавните набавки над 130.000 евра преку водење т.н. технички дијалог. Државните институции сè почесто бараат од фирмите да мораат да имаат остварено добивка во последните три години – за да учествуваат на тендерите. Малата конкуренција на тендерите го оневозможува одржувањето на е-аукциите и го зголемува бројот на тендери во кои договорот се склучува со единствената фирма понудувач. Преку нетранспарентната постапка на преговарање без објавување оглас, во првото полугодие од 2013 год. се склучени договори во вкупна вредност од 22,6 мил. евра. Индексот на рационалност бр.9 е изработен за тековното одржување на лифтови, обрасци за сметки, филмови за рентген снимки, кравјо сирење и ГПС уреди за возила. Најголема разлика е евидентирана во набавката на обрасците за сметки, а за првпат е евидентирано отсуство на разлики во цената со тоа што филмовите за рентген снимки од различни здравствени институции се...

Претставници на 90-тина фирми од речиси сите општини од источниот и вардарскиот регион учествуваат на повеќедневната годишна конференција на микропретпријатија за јавните набавки која се одржува во Струмица. Целта на конференцијата е да се унапредат знаењата на микропретпријатијата за учество во јавните набавки, како и да се остварат неопходните контакти за идно здружување на микропретпријатијата за заеднички и посилен настап на пазарот на јавните набавки. Конференцијата е можност за размена на искуства од учеството на микропретпријатијата на тендерите и за идните предизвици кои стојат на патот на микропретпријатијата кон поголемо и посоодветно учество на пазарот на јавни набавки. Конференцијата е дел од Проектот на УСАИД за пристап на микропретпријатијата до јавните набавки кој го спроведува Центарот за граѓански комуникации од Скопје, во партнерство со невладините организации Фокус од Велес и ЕХО од Штип. Проектот го олеснува пристапот на микропретпријатијата до пазарот на јавните набавки, придонесувајќи за нивен одржлив развој и подобро искористување на нивните потенцијали за создавање работни места, раст и иновации. Воедно, на државните институции проектот им овозможува, преку поголема конкуренција во јавните набавки, да постигнат пониски цени и повисок квалитет за купените производи, услуги и работи.

СКОПЈЕ, 30 Август 2013 година – Центарот за граѓански комуникации денеска ги објави резултатите од мониторингот на постапките за јавни набавки во Македонија кој го опфаќа периодот од јануари до март 2013 година. Некои од клучните наоди се: Македонија останува една од ретките земји која во својот Закон за јавни набавки нема предвидено санкции за прекршувања на одредбите од Законот и покрај констатираните бројни случаи на вакви прекршувања - компаративната анализа на македонското законодавство со 8 земји од Европа. Секој четврти договор за јавна набавка во мониторираниот примерок е склучен преку тендер во кои учествувала само една фирма. Отсуството на натпревар на фирмите значи и отсуство на гаранција дека потрошените пари се дадени за квалитетни производи или услуги по поволни, односно конкурентни цени. Оспорено е правото на фирмите да го докажуваат претходнотото искуство во работењето преку меѓусебно здружување. Државната комисија за жалби по јавни набавки оценува дека фирмите можат да ги здружат капацитет за докажување на способност за реализација на идната набавка, но не и за докажување на претходно искуство. Поради ова постои ризик од уште поголема концентрација на јавни набавки кај мала група на големи компании. Поништувањeтo на тендерите е на исклучително високо ниво од дури 26,6%. Вредноста на договорите склучени преку постапка со преговарање без објавување оглас во првиот квартал од 2013 година изнесува 11 милиони евра. Извештајот од мониторингот е достапен овде. За повеќе информации ве молиме контактирајте го Центарот за граѓански комуникации на (02) 3213-513 или на center@ccc.org.mk.

СКОПЈЕ, 17 јули, 2013 година – Центарот за граѓански комуникации денеска ги објави резултатите од мониторингот на постапките за јавни набавки спроведени од институции на локално ниво во шестмесечниот период од октомври 2012 до март 2013 година. Споредбената анализа на јавните набавки на општините покажува огромни разлики меѓу општините не само според вкупниот износ на пари што се трошат преку јавните набавки, туку и според потрошените пари за јавни набавки по жител, кои се движат од 2 евра во Шуто Оризари до 400 евра во Центар. Инаку, редовниот мониторинг ги покажа следниве констатации: - Одредени пропусти, забелешки или нелогичности во спроведувањето на јавните набавки се регистрирани во значаен дел од мониторираните постапки на локално ниво. - Во повеќе од половина од мониторираните постапки за јавни набавки на локално ниво се бара од фирмите да исполнуваат одредени поспецифични услови за да можат да учествуваат на тендерите со што се ограничува конкуренцијата. - Иако законски задолжителна, е-аукцијата се одржала само во 53% од мониторираните постапки за јавни набавки. Доминантна причина за неодржување на е-аукцијата е тоа што имало само еден или ниту еден понудувач. - Поништувањето на постапките за јавни набавки на локално ниво се задржува на 15%, исто како и во претходното полугодие. Една третина од поништените постапки од мониторираниот примерок на локално ниво се поништени поради тоа што не била поднесена ниту една понуда. Извештајот е достапен тука. За повеќе информации ве молиме контактирајте го Центарот за граѓански комуникации на (02) 3213-513 или на center@ccc.org.mk.

СКОПЈЕ, 26 јуни 2013 година – Центарот за граѓански комуникации денеска го објавува Индексот на рационалноста бр.8 изработен за производите работни одела, работни обувки, клупи и тонери, како и за услугата дезинфекција, дезинсекција и дератизација. Најголема разлика во цените е евидентирана во набавката на работни одела, а најмала во набавката на оригинални тонери: за работните одела како дел од ХТЗ опремата, комуналните претпријатија плаќале од 1.263 до 4.956 денари за комплет (панталони и јакна) со што највисоката цена платена за овој производ е повисока за 292% од најниската евидентирана цена; работните чевли, кожни високи, се купувале по цена од 870 до 2596 денари со што највисоката цена платена за обувките е за 198% повисока од најниската; клупите кои ги купувале општините се со цени во распон од 4838 до 12188 денари со што највисоката цена е за 152% повисока од најниската евидентирана во индексот; тонерите кои се оригинални се купувани по цени кои се движат од 3.622 до 4.552 денари, упатувајќи на разлики и до една четвртина во цените, додека пак во набавката на компатибилни тонери разликата е уште поголема и изнесува и до 100% бидејќи цените се движат од 998 до 2006 денари за тонер; за услугата дезинфекција, дезинсекција и дератизација институциите плаќале од 3000 до 9310 денари за 1000 м2. Највисока цена е за 210% повисока од најниската евидентирана во индексот. Анализата покажа дека големите разлики во цените по кои различни институции купуваат исти производи не можат да се објаснат со начинот на којшто се спроведени тендерите и упатува на заклучокот дека причините...

СКОПЈЕ, 14 мај 2013 година – Центарот за граѓански комуникации денеска ги објави резултатите од мониторингот на постапките за јавни набавки во Македонија кој го опфаќа периодот од октомври до декември 2012 година. Некои од клучните наоди се: Законски задолжителната е-аукција не се закажала во 40% од мониторираниот примерок, додека кај секоја четврта спроведена е-аукција не се намалила почетната цена. Со тоа ефектот на заштеда на буџетски средствa не бил остварен кај поголемиот број набавки. Ова е директна последица на ограничувањата на конкуренцијата на тендерите преку несразмерно високите критериуми за оценување на способноста на фирмите за учество во постапките. Во последното тромесечје од 2012 година поништени се 23,4% од тендерите на ниво на цела држава. На годишно ниво, процентот на поништувања во 2012-та е највисок во последните четири години и изнесува 24,2%, главно поради малиот број на понуди. Преку нетранспарентната постапка со преговарање без објавување на оглас во последното тромесечје од 2012 година склучени се 408 договори во вредност од околу 22 милиони евра. На годишно ниво преку оваа постапка се потрошени околу 65 милиони евра. Главната причина за зголемување на бројот на овие договори, кои се на рекордно високо ниво, е неможноста да се закаже е-аукција од причина што не постои доволно конкуренција. На врвот на десетте најголеми договори за јавни набавки склучени во 2012 година е  договорот на ЕЛЕМ за ископ на јаглен и јаловина во вредност од 53,3 милиони евра. Извештајот од мониторингот е достапен овде. За повеќе информации ве молиме контактирајте го Центарот за граѓански комуникации на (02) 3213-513 или...

СКОПЈЕ, 14 март 2013 година – Група македонски новинари, на тридневна студиска посета во Бугарија, се запознаа со практиките и искуствата на нивните бугарски колеги и експерти за поквалитетно информирање на јавноста преку примена на Законот за слободен пристап до информации од јавен карактер. Адвокатот во Програмата за пристап до информации во Софија, Александар Кашумов кој им помага на новинарите во остварување на ова нивно право, ги охрабри македонските новинари што повеќе да ги користат сите можности кои им стојат на располагање преку Законот за слободен пристап до информации за да добијат информации од државните институции. Кашумов истакна дека институциите во Бугарија самите објавуваат многу информации до кои новинарите порано доаѓале преку доставување барања за пристап до информации од јавен карактер. Алексенија Димитрова, уредник во најтиражниот весник „24 часа“, која во последните 15 години преку механизмите за пристап до информации од јавен карактер објави ексклузивни и доверливи информации за внатрешната и надворешната политика на Бугарија, ги охрабри македонските новинари да го користат ова право не само за секојдневно информирање, туку и за подлабочински истражувања.

СКОПЈЕ, 28 февруари 2013 година - Центарот за граѓански комуникации, во партнерство со невладините организации НВО Инфоцентар и ЕХО ги издаде насоките за јавни политики за унапредување на транспарентното и отчетното локално владеење, како завршен документ од тригодишниот Проект на УСАИД за транспарентно владеење што овие три организации го спроведуваа од 2009 до 2013 година. Документот е плод на повеќе од тригодишното работење со 13 општини од цела Македонија и секојдневното согледување на состојбите, промените, проблемите и потребите на локалните заедници, а во насока на натамошното унапредување на еден од најзначаните процеси во земјава - децентралнизацијата.

СКОПЈЕ, 14 февруари 2013 година – Центарот за граѓански комуникации денеска ги објави резултатите од мониторингот постапките за јавни набавки спроведени од институции на локално ниво во периодот од април до септември 2012 година. Поставувањето на критериуми што фирмите треба да ги исполнат за да можат да учествуваат на тендерите коишто се несоодветни било за предметот на набавка, било за проценетата вредност на набавката, било за условите на пазарот е проблем кој е присутен кај речиси една третина од мониторираните постапки на локално ниво. Законската обврска за одржување е-аукција за сите јавни набавки без оглед на вредноста сè потешко се остварува во тендерите на локално ниво. Во избраниот примерок од мониторингот  на јавните набавки на локално ниво, е-аукција се одржала само кај 46% од набавките. Транспарентноста и отчетноста на договорните органи на локално ниво се доведени во прашање не само тогаш кога треба да бидат резултат на доброто владеење во институциите, туку и во случаите кога тие се точно наведени како законски обврски. И кај мониторираните јавни набавки на локално ниво не изостануваат поништувањата на постапките, иако процентот на поништување (15%) е значително понизок од оној кај мониторираните постапки на институциите на национално ниво за истиот период(25%). Фирмите што учествуваат на тендерите организирани од локалните институции ги лоцираат најчестите проблеми во: обемната документација што се бара од нив за учество на тендерите, во техничките спецификации и тендерските документации, во критериумите и начинот на евалуирање на понудите, во кратките рокови и во задолжителната е-аукција. Извештајот е достапен и на www.ccc.org.mk. За повеќе информации ве молиме контактирајте...

СКОПЈЕ, 28 декември 2012 година – Центарот за граѓански комуникации денеска ги објави резултатите од мониторингот на постапките за јавни набавки во Македонија кој го опфаќа периодот од јули до септември 2012 година. Некои од клучните наоди се: Во пораст е проблемот со поништување на поголемите тендери – оние за набавка на стоки и услуги во вредност поголема од 20.000 евра и за изведување работи над 50.000 евра. Постои растечки тренд на донесување одлуки за поништување на ваквите тендери главно поради тоа што проценетата вредност на набавките е пониска од понудената од фирмите. Некои институции продолжуваат да не го почитуваат правилото за прецизно дефинирање на елементите за евалуација на понудите. Наместо квалитетот на понудите, во некои тендери се цени, главно, искуството на фирмите-понудувачи. Во третиот квартал од 2012 година, склучени се 210 договори во вредност од 14 милиони евра преку нетранспарентната постапка со преговарање без објавување оглас. Вкупно, во првите девет месеци од 2012 година вредноста на овие договори изнесува околу 32 милиони евра. Компаративната анализа на македонското законодавство со седум европски земји укажува дека ниту една од нив не креира т.н. „црна листа“ на понудувачи на кои им е забрането учество во јавните набавки за одреден период (1 до 5 години) како последица на активирање на банкарските гаранции. Извештајот од мониторингот е достапен и на www.ccc.org.mk. За повеќе информации ве молиме контактирајте го Центарот за граѓански комуникации на (02) 3213-513 или на center@ccc.org.mk.

Пред 150 претставници на микропретпријатија, општини и локални институции, на 4 и 6 декември се промовирани регионалните центри за поддршка на микропретпријатијата од источниот регион во Штип и од вардарскиот во Велес. Преку овие регионални центри, на 200 мали и микропретпријатија ќе им се нудат обуки, секојдневна помош и консултации. На договорните органи од 21 општина, пак, ќе им се препорачаат конкретни мерки што треба да ги преземат за намалување на постојните административни и други пречки за поголемо учество на малите и микропретпријатија во јавните набавки.

Новинари од цела Македонија обучени за поголемо користење на правото за пристап до информации од јавен карактер во насока на поквалитетно и поиздржано информирање на јавноста Охрид, 11 ноември 2012 година – Дваесетина новинари од локални и национални медиуми учествуваа на обуките за полесен пристап до информации од јавен карактер што се одржаа од 7 до 11 ноември 2012 година во Охрид. Обуките ги водеше најистакнатиот тренер на новинари од областа на пристапот до информации од јавен карактер во Европа, Хелен Дарбишир од Access Info Europe, водечка европска организација за олеснување на пристапот до јавни информации. Покрај неа, тренер на обуките беше и Давид Кабо, специјалист за пристап до електронски бази на податоци од организацијата Civio од Шпанија, а гости-предавачи Данче Даниловска, водечки македонски експерт за остварување на правото за пристап до информации од јавен карактер и Ана Петрушева, уредник на Балкан Инсајт.

  Повеќе од 40 новинари од локални медиуми од цела Македонија учествуваа на четирите дебати за поголема примена на правото на пристап до информации од јавен карактер од страна на новинарите што се одржаа во октомври во Битола, Охрид, Штип и Велес. Повод за дебата беа резултатите од истражувањето што го спроведе Центарот за граѓански комуникации за примена на ова право меѓу македонските новинари. Истражувањето покажа недоволна примена и познавање на новинарите на правото за слободен пристап до јавните информации. Новинарите, исто така, ја оценуваат како тешка и достапноста до информациите од јавен карактер, а како проблеми ги изразуваат недовербата во институциите дека ќе ги достават бараните информации и долгите рокови за добивање одговор.

СКОПЈЕ, 18 октомври 2012 година – Центарот за граѓански комуникации денеска ги објавува резултатите од редовниот мониторинг на јавните набавки во земјава, за периодот од април до јуни 2012 година. Констатирани се, меѓу другите, следниве клучни наоди: Најголеми проблеми со кои се соочуваат во јавните набавки, според анкетата на фирмите, се доцнењето на институциите со исплата на реализираните набавки, фаворизирачките и нејасни тендерски документации, како и нереално поставените и тешко остварливи критериуми за учество на фирмите на тендерите. Евидентирани се низа слабости во изборот на елементите според кои државните институции ги евалуираат добиените понуди од фирмите. Фокусот, меѓу другото, наместо на понудите се става на понудувачите со што се загрозува основната цел на тендерите – за потрошените буџетски пари да се добие најдобрата вредност. Поништувањето на постапките за јавни набавки повторно е во подем. Во мониторираниот примерок од овој квартал поништени се 30% од постапките за јавни набавки. Иако најавена, законски задолжителната е-аукција не била одржана во 45% од мониторираните постапки. Извештајот од мониторингот во кој, покрај наодите и препораките за надминување на констатираните слабости, се содржани и истражување на 220 фирми и анализа на жалбените постапки. Преземете го извештајот овде.

СКОПЈЕ, 31 јули 2012 – Центарот за граѓански комуникации денеска го објавува Индексот на рационалност бр.6. Големите разлики во цените по кои се купуваат исти производи говорат дека институциите сè уште имаа големи проблеми во обезбедување на рационалност при трошењето на јавните пари. Постапките за јавни набавки не само што во значаен дел од случаите не обезбедуваат поволни цени, туку резултираат и со цени кои се повисоки од пазарните.  Во прилог на оваа констатација одат разликите констатирани во Индексот на рационалност бр.6

Центарот за граѓански комуникации денеска ги објавува резултатите од редовниот мониторинг на јавните набавки во земјава за периодот од јануари до март 2012 година, како и Индексот на рационалност бр.5.При мониторингот на јавните набавки во првиот квартал од 2012 година, меѓу другите, констатирани се следниве клучни забелешки: -Договорните органи свесно или несвесно придонесуваат кон отежнато учество на фирмите во постапките за јавни набавки и со тоа кон намалување на конкуренцијата што е еден од принципите на јавните набавки. Во 52,5% од мониторираните постапки биле доставени не повеќе од две понуди.-Поставување на непропорционални и дискриминаторски критериуми за утврдување на економско-финансиска и техничка способност на понудувачите. Во значаен дел од мониторираните тендери, на фирмите им се бараа годишни приходи кои се од 10 до 27 пати поголеми од вредноста на набавката.-Процентот на постапки во кои била закажана, но не се спровела електронска аукција изнесува високи 35%. Кај повеќето од нив не постоеле услови за закажување на е-аукција бидејќи била доставена само една понуда или само една фирма ги исполнила критериумите за квалификација.-Вредноста на договорите склучени со преговарање без објавување на оглас во првиот квартал од 2012 година изнесува околу 12 милиони евра што е скок од 26% во однос на истиот период минатата година.

СКОПЈЕ, 27 април 2012 – Центарот за граѓански комуникации ги објавува резултатите од редовниот мониторинг на јавните набавки во земјава за периодот од октомври до декември 2011 година, како и Индексот на рационалност бр.4. При мониторингот на јавните набавки во четвртиот квартал од 2011 година, меѓу другите, констатирани се следниве клучни забелешки: Во половина од мониторираните тендери планираната електронска аукција не се одржала поради тоа што била доставена само една понуда или само една понуда била оценета како прифатлива. На овој начин се доведува во прашање рационалноста во трошењето на јавните пари бидејќи во случаи кога се планира е-аукција фирмите првично доставуваат повисоки цени во очекување на нивно намалување низ негативното наддавање во аукцијата. Овие проблеми се директна последица на високото поставување на критериумите за квалификација на фирмите за учество во тендерите. Проблемот со малата конкуренција во 2011 година се продлабочува.

  СКОПЈЕ, 11 април 2012- Центарот за граѓански комуникации организираше панел-дискусија во Информативниот центар на Европската Унија за слабата примена на Законот за слободен пристап до информации од јавен карактер од страна на новинарите. Со панел дискусијата на која земаа учество над 50 новинари и претставници на невладини организации отпочна реализацијата на проектот „Пристапот до информации – извор за поквалитетно информирање“ финансиран од Европскиот инструмент за демократија и човекови права (ЕИДХР), кои ЦГК го спроведува во соработка со Access Info Europe од Шпанија и Балканска истражувачка мрежа БИРН.

СКОПЈЕ, 31 јануари 2012 – Центарот за граѓански комуникации ги објави резултатите од редовниот мониторинг на јавните набавки во земјава за периодот од јули до септември 2011 година. При мониторингот на јавните набавки во третото тромесечје од 2011 година, меѓу другите, констатирани се следниве клучни забелешки:  

СКОПЈЕ, 15 декември 2011 – Центарот за граѓански комуникации денеска го објави редовниот индекс на рационалност за нова група од пет производи, односно услуги: писмен превод од македонски на англиски јазик; клима-уреди; физичко обезбедување; лаптоп-компјутери и ГПС уреди за возила. Во изработката на индексот се вклучени цените по кои овие производи, односно услуги се купуваат од страна на околу 50 институции на национално и локално ниво.

Претставници на 36 граѓански здруженија и фондации отворено дискутираа за својата улога во борбата против корупцијата во македонското општество и се согласија дека се неопходни повеќе активности и заложби во ова насока. На двете дебати организаирани од ЦГК, претставници на невладини организации со седиште во Скопје и во другите градови од земјава укажаа на неопходноста од поголем простор за граѓанското делување особено во сферата на т.н. вочдог активности за контрола на властите на сите нивоа.

Повеќе од 30 новинари и уредници од национални и локални медиуми и претставници на други засегнати институции и организации дебатираа на 30. септември и 4. октомври за засилување на улогата за медиумите во борбата против корупцијата. Повод за дискусијата беа резултатите од мониторингот на Центарот за граѓански комуникации за начинот на којшто медиумите (национални и локални) известуваат за корупцијата. Мониторингот на текстовите за корупција во периодот од 1. јануари до 31. март оваа година покажува дека се уште има многу широк простор за унапредување на професионалноста и начинот на кој медиумите известуваат за корупцијата. Во текстовите отсуствуваат основните професионални елементи и стандарди, а влошена е и состојбата со истражувачкото новинарство. Половина од текстовите немаат извори или имаат само еден извор, ја претставуваат само едната страна во приказната и воопшто не ги консултираат оние што се обвинети за корупција. Темите за корупција се третираат само информативно и површно, без продлабочени, посеопфатни и подетални истражувања и анализи. Само 4% од текстовите се истражувачки новинарски приказни. Малиот број текстови и прилози најавени на насловните страници или во ударните вести и совпаѓање на бројот на текстови кои во себе ги содржат основните професионални стандарди со бројот на текстови кои се најавени на насловните страници или во ударните вести говори дека медиумите се можеби свесни за своето непрофесионално известување и дека би објавиле и повеќе текстови на насловните страници доколку би имало такви текстови.Од оваа дебата и од дебатата со новинарите од локалните медиуми ќе произлезат конкретни препораки за унапредување на известувањето за корупцијата и со тоа за засилување на...

Центарот за граѓански комуникации денеска ги објави резултатите од редовниот мониторинг на јавните набавки во земјава за периодот од јануари до јуни 2011 година. Истовремено, Центарот го објави и т.н. индекс на рационалност во трошењето јавни пари, како целосно нов инструмент кој ги споредува цените по кои различни државни институции купуваат исти производи и услуги.

СКОПЈЕ, 21 декември 2010 – Центарот за граѓански комуникации денеска го објави  седмиот квартален извештај (.pdf) со резултатите од мониторинг на јавните набавки на централно и на локално ниво во периодот од јули до септември 2010 година каде се констатираат следниве клучни наоди: Економските оператори не можат да го остварат правото на увид во документацијата од постапките за јавни набавки во кои учествувале. Оваа погрешна примена на Законот за јавни набавки го зголемува сомнежот на компаниите за нерегуларности. Трендот на намалувања на конкуренцијата во постапките за јавни набавки продолжува. Во дури 47,5% од мониторираните тендери во овој квартал, понуди доставиле само една или две компании. Поништени се 22,5% од мониторираните постапки. Од 2008 до 2010 година за 2 ипол пати е зголемен уделот на поништени тендери во вкупно спроведените. Дел од договорните органи не го почитуваат новововедениот законски рок за донесување одлука за избор на најповолна понуда. Договорните органи нема да успеат да го исполнат законски предвидениот минимум за годинава – за 30% од набавките да спроведат електронска аукција, како ефикасен механизам за заштеда на јавните пари. Заклучно со септември, со електронска аукција завршиле само 11,6 % од објавените огласи за јавни набавки. Трендот на пораст на договорите склучени без објавување оглас продолжува. Во овој квартал, преку непосредни договори се потрошија 574 милиони денари (9,3 милиони евра), што е за 14% повеќе од истиот период минатата година. Продолжува зачестеното користење на елементот ,рок на плаќање‘, што ги принудува фирмите да нудат рокови на наплата на фактурите од договорите за јавни набавки и до 300 дена....

Скопје, 18 октомври - Учесниците на конференцијата за јавни набавки која се одржа денеска во Скопје во организација на Центарот за граѓански комуникации заеднички заклучија дека има потреба и простор од измени и дополнувања на законската регулатива за јавните набавки во земјава во насока на намалување на злоупотребите во трошењето на јавните пари. Основа за дискусија беа наодите од  Мониторингот на јавните набавки во Македонија (.pdf) во кои се констатирани главните слабости во процесот на јавните набавки како што се: намалување на интересот на компаниите за учество на тендерите, честото поништување на постапките, користење на спорни елементи во изборот на најповолна понуда, фаворизирање преку дефинирање на тендерските документации итн. Претседателот на ГРЕКО (Групата земји за борба против корупција при Советот на Европа), Драго Кос го пренесе особено словенечкото искуство во оваа област и понуди неколку мерки за намалување на корупцијата во јавните набавки кои се преземаат во другите земји од ЕУ, меѓу кои вметнување на т.н. антикорупциска клаузула во секој договор за јавни набавки поголем од 10.000 евра и обврска за доставување на имотен лист на сите лица од договорните органи вклучени во јавните набавки. {vimeo}15951776{/vimeo} Дел од учесниците повикаа на предвидување на казнени одредби во самиот закон, барем за престапите од прекршочен карактер, имајќи предвид дека од скоро потешките злоупотреби во јавните набавки се третираат како кривично дело според Кривичниот законик. Директорката на Бирото за јавни набавки, Маре Богева Мицовска ги претстави досегашните напори на оваа институција за унапредување на системот за јавни набавки, како и планираното воведување во обуките за јавни набавки што...

Центарот за граѓански комуникации ги објави резултатите од редовниот мониторинг на јавните набавки во земјава и од анкетата на фирмите за нивното искуство во постапките за јавни набавки. Презентирајќи го  Кварталниот извештај за резултатите од мониторингот на јавните набавки во Република Македонија(.prf) за периодот од јануари до март 2010 година, г-ѓа Вања Михајлова и д-р Никола Тупанчески истакнаа дека сè уште постои широк простор за унапредување на процесот на јавни набавки во земјава, особено од аспект на подоследно почитување на законската регулатива од страна на државните институции, а ја истакнаа и потребата од допрецизирање на законските одредби за да се стесни просторот за можни злоупотреби во практиката. Од мониторингот на јавните набавки на централно и на локално ниво можеа да се констатираат следниве клучни наоди: Се зголемува користењето на критериуми за бодување на понудите со кои не се гарантира избор на најповолна понуда; Се избираат несоодветни критериуми за утврдување на способноста на компаниите за учество во постапките за јавни набавки; Висок процент на поништени постапки за јавни набавки (20% од мониторираните постапки); Е-аукција се користи само во 5,5% од постапките за јавни набавки, што е неколкукратно помалку од законскиот праг од 30%; Нагло се зголемува бројот на рамковни спогодби кои се склучуваат без прецизирање на начините на кои ќе им се доделуваат договорите на фирмите; Не се почитува законската обврска за детално известување на фирмите за причините за избор на најповолната понуда или за отфрлање на одреден понудувач; Се намалуваат барањата за доставување на банкарска гаранција за понудата, како и висината на гаранцијата, Благо се...

Центарот за граѓански комуникации ја организираше втората обука за единаесет новинари од локалните медиуми од 23 до 25 април 2010, во Охрид, на која тие беа обучени за истражување и известување за јавните набавки особено на локално ниво. Тренери на обуката беа екпертите Вања Михајлова и Дарко Јаневски, кои зборуваа за корупцијата во јавните набавки и користењето на електронскиот систем за јавни набавки за истражување на истата, Сабина Факиќ, тренер од тимот на ЦГК која зборување за тоа каде да се бара корупцијата во јавните набавки и Ана Петрушева, уредник во БИРН, која се осврна на тоа како да се направи добра истражувачка приказна.   http://www.flickr.com/photos/cccenter/sets/72157623831287711/ Со цел зголемување на ефикасноста за пребарување и користење на податоците од Електронскиот систем за јавни набавки новинарите практично работеа и со помош на тренерите се стекнаа со знаење како да дојдат до потребните информации преку пребарување во електронскиот систем за јавни набавки (ЕСЈН).На обуката беа презентирани и наодите од мониторингот на јавните набавки на централно ниво кое во текот на 2009 и 2010 го спровува Центарот за граѓански комуникации.Пред завршување на тренингот, новинарите дискутираа и пополнија план за истражување за корупциски теми во јавните набавки кои ќе ги истражуваат и кои ќе бидат објавени во нивните матични медиуми, како и во антикорупцискиот месечник МАК кој го издава Центарот за граѓански комуникации.

Центарот за граѓански комуникации (ЦГК) во рамките на проектот „Мониторинг на јавните набавки“ спроведува иницијатива за поголема вклученост на медиумите во истражувањето и известувањето за јавните набавки. Во оваа насока, покрај обуките за новинари од националните и локалните медиуми за истражување и известување за јавните набавки, предвидена е поддршка на новинари за конкретни истражувања во оваа сфера. За таа цел ги покануваме сите заинтересирани новинари да го пополнат  планот за истражување во сферата на јавните набавки (.doc) кој може да се преземе на линкот и да го достават до Центарот за граѓански комуникации по електронски пат до 18 април 2010 година. Најдобрите три новинарски предлози од националните медиуми и три од локалните медиуми ќе добијат финансиска поддршка за надомест на трошоците за реализација на истражувањето. Новинарските стории што ќе произлезат од предлозите ќе треба да се објават на матичните медиуми на избраните новинари. Воедно, Центарот за граѓански комуникации ќе ги публикува победничките истражувачки стории во месечникот за антикорупција „МАК“ што го издава Центарот. За повеќе информации и детали за овој повик јавете се на тел: (02) 3213-513 или пишете ни на емаил: center@ccc.org.mk . Лице за контакт Елена Ристевска.

Девет новинари од националните електронски и печатени медиуми од 26 до 28 март 2010, во Охрид, учествуваа на обука за истражуање и известување за јавните набавки. Обуката беше дизајнирана од страна на тимот на ЦГК, Сабина Факиќ и Герман Филков, и двајца надворешни екперти, Вања Михајлова и Дарко Јаневски, според наодите од мониторингот на јавните набавки на централно ниво кое во текот на 2009 го спроведе Центарот за граѓански комуникации. Теми кои беа опфатени на обуката се следните: видови на постапки за јавни набавки, принципите кои треба да се запазат во процесот на јавни набавки, видовите на постапки предвидени со Законот за јавни набавки, како и реализацијата на договорите за јавни набавки, каде да се бара корупција во јавните набавки, формите на корупција во трошењето на јавните пари и што покажуваат истражувањата на јавните набавки и др. http://www.flickr.com/photos/45630648@N05/sets/72157623733570374/ Во текот на обуката новинарите имаа шанса практично да работат на користење на податоците од Електронскиот систем за јавни набавки во функција на истражувањето и известувањето за јавните набавки и да научат како да дојдете до потребните информации преку пребарување во електронскиот систем за јавни набавки (ЕСЈН).Пред завршување на тренингот, новинарите дискутираа и пополнија план за истражување за корупциски теми во јавните набавки кои ќе ги истражуваат и кои ќе бидат објавени во нивните матични медиуми, како и во антикорупцискиот месечник МАК кој го издава Центарот за граѓански комуникации.Во текот на месец април, ваква обука ќе се спроведе и за десет новинари од локалните медиуми во Македонија.

Главниот заклучок од обемното истражување на Центарот за граѓански комуникации за начинот на кој медиумите во земјава известуваат за корупцијата се најде во редовниот годишен Извештај за човекови права на Стејт Департментот објавен на 11 март 2009 година. Во делот Freedom of Speech and Press, во извештајот пишува: The independent media were active and expressed a wide variety of views without restriction. However, several commentaries and editorials on International Press Freedom Day (May 3) noted that pressure from political and business interests was impeding the development of a more independent press. On June 30, the Center for Civil Communications reported that the country's media lacked a professional approach towards reporting on corruption. Целиот извештај може да се прочита на сајтот на Стејт Департментот: http://www.state.gov/g/drl/rls/hrrpt/2009/eur/136044.htmСпоменатото истражување на Центарот може да се прочита на следниот линк.

Центарот за граѓански комуникации го објави Годишниот извештај за јавните набавки (.pdf) кој ги содржи резултатите од мониторингот на процесот на јавни набавки во РМ, на конференцијата која се одржа на 22 февруари 2010 во Скопје. Извештајот, меѓу другото, ги потенцира десетте најголеми проблеми во јавните набавки во Македонија и нуди експертски препораки за надминување на слабостите во системот на јавни набавки. Целта на мониторингот е да се оцени како се спроведува процесот на јавни набавки во РМ во светло на новиот закон и дали и колку функционираат основните принципи на јавните набавки: транспарентност, конкурентност, еднаков третман на економските оператори, недискриминација, законитост, економично, ефикасно, ефективно и рационално користење на буџетските средства, настојување да се добие најдобрата понуда под најповолни услови, како и отчетност за потрошените средства при јавните набавки. На конференцијата присуствуваа педесетина претставници на институции и организации вклучени во процесот на јавни набавки кои ги изнесоа своите ставови и мислења за наодите од мониторингот на овој многу значаен процес. Англиската верзија на извештајот можете да ја преземете тука: Annual report on monitoring the implementation of public procurement (.pdf) {vimeo}9646493{/vimeo}

Центарот за граѓански комуникации ве поканува да учествувате на конференцијата за јавните набавки на која ќе се објави „Годишниот извештај за резултатите од мониторингот на процесот на јавни набавки во РМ“. Конференцијата ќе се одржи на 22 февруари 2010 година (понеделник), во хотелот Холидеј Ин (сала Милениум 2), во Скопје, во периодот од 11.00 до 13.00 часот. На конференцијата ќе присуствуваат претставници на сите институции и организации вклучени во процесот на јавни набавки кои ќе изнесат свои ставови и мислења за наодите од мониторингот на овој многу значаен процес. Целта е да се оцени како се спроведува процесот на јавни набавки во РМ во светло на новиот закон и дали и колку функционираат основните принципи на јавните набавки: транспарентност, конкурентност, еднаков третман на економските оператори, недискриминација, законитост, економично, ефикасно, ефективно и рационално користење на буџетските средства, настојување да се добие најдобрата понуда под најповолни услови, како и отчетност за потрошените средства при јавните набавки. Вашето присуство ќе придонесе кон обидите за унапредување на оваа исклучително значајна област. Вашето присуство потврдете го кај лицето за контакт Елена Ристевска на 02/3213-513 или center@ccc.org.mk

flickr_albumid=[72157623090003191] Центарот за граѓански комуникации на 29 декември 2009 година го презентираше четвртиот квартален Извештај за резултатите од мониторингот на процесот на јавни набавки (.pdf), кој покрај редовната анализа на постапките за јавни набавки, содржи и анализа на правната заштита во постапките за јавни набавки. Во извештајот, меѓу другото, се констатира: Наспроти законската обврска, некои државни институции, меѓу кои и министерства, во текот на 2009 година не доставиле ниту едно известување за склучен договор за јавна набавка до Бирото за јавни набавки. Се зголемува бројот на државни институции кои до Бирото за јавни набавки не доставуваат податоци за направените трошења до 20.000 евра за набавка на стоки и услуги, односно до 50.000 евра за набавка на работи. Се продлабочува проблемот со одолговлекување на донесувањето на одлуката за избор на најповолна понуда. Од вкупно 40 мониторирани постапки за јавни набавки во овој квартал, одлука за избор на најповолна понуда не е донесена во дури 13 случаи (33%), а временското одолговлекување на донесување одлука во овие постапки се движи од 50 до 120 дена. Се ублажува проблемот со поништување на постапките за јавни набавки. Од мониторираните 40 постапки за јавни набавки, целосно или делумно се поништени 7 постапки или 17,5%, што претставува извесно ублажување на овој проблем во однос на претходниот квартал, кога беа поништени 25% од постапките. Иако зголемено, користењето на електронскиот систем за јавни набавки во последниот квартал од 2009 година сè уште не е на задоволително ниво. Во 2009 година, преку Електронскиот систем за јавни набавки се спроведени само 2,5% од постапките, со што...

flickr_albumid=[72157622903417819] Дванаесет новинари од македонските национални печатени и електронски медиуми од 16 до 18 октомври 2009 година, во Охрид, учествуваа на тренингот за истражување и известување за корупцијата кој се спроведе во рамките на проектот за „Зајакнување на улогата на медиумите во борба против корупцијата“. Преку интерактивни презентации и дискусија тренерите од ЦГК, Сабина Факиќ и Герман Филков, зборуваа за областите кои се најранливи на корупција во Македонија, за методите за истражување на корупцијата, фазите и чекорите во истражувањето и начинот на известување за корупција. Меѓу темите на обуката, посебно внимание се посвети на наоѓањето извори и докази за коруптивните активности, како и одржувањето на тие извори. Најмногу прашања до експертите, Никола Тупанчески, професор по кривично право и Вања Михајлова, антикорупциски експерт се однесуваа за начинот на известување и објавување на сознанијата за корупција без притоа да се изложат на опасноста од судење. Пред завршување на тренингот, новинарите дискутираа за корупциски теми кои ќе ги истражуваат во нивната секојдневна работа. Истражувачките приказни кои ќе бидат објавени во медиуми ќе бидат објавени и на страницата на Центарот во делот Мрежа на новинари истражувачи. Оваа активност беше овозможена со поддршка од Институтот за трајни заедници (ИТЗ) преку фондови на Агенцијата на Соединетите Американски Држави за меѓународен развој (УСАИД).

Центарот за граѓански комуникации на 23 јуни, 2009 го претстави вториот тримесечен  Извештај за резултатите од мониторингот на јавните набавки(.pdf) . Претставникот на Центарот за граѓански комуникации, Сабина Факиќ ги сумираше резултатите од мониторингот, односно ги потенцираше главните ризици кои стојат на патот на транспарентни, отчетни, ефикасни и рационални јавни набавки во Македонија. Констатирани се висок процент на поништување на јавните набавки, субјективно одредување на критериумите за избор на најповолна понуда, одолговлекување на донесувањето одлуки, мал број постапки преку е-аукција, необразложување на донесените одлуки, пораст на бројот на договори со постапката за преговарање без објавување на оглас и др. Просечната оценка со која економските оператори го оценуваат спроведувањето на постапките за јавни набавки изнесува 2,93 на скалата од 1 до 5.  

Првата квартална анализа на спроведувањето на јавните набавки во РМ беше објавена на 26 февруари 2009 година. Центарот за граѓански комуникации го набљудува процесот на јавните набавки во четири квартали, и тоа во период од ноември 2008 до ноември 2009, и на крајот од секој ќе излезе со анализа за истиот. Целта на анализата е да оцени како се спроведува процесот на јавни набавки во РМ во светло на новиот Закон за јавни набавки и дали и колку функционираат основните принципи на јавните набавки: транспарентност, конкурентност, еднаков третман на економските оператори, недискриминација, законитост, економично, ефикасно, ефективно и рационално користење на буџетските средства, настојување да се добие најдобрата понуда под најповолни услови, како и отчетност за потрошените средства кај набавките.

Центарот за граѓански комуникации во соработка со Романскиот центар за истражувачко новинарство од Букурешт (CRJI) ја продолжува работата на проектот „Справување со корупцијата: Размена на искуства и најдобри практики во истражувачкото новинарство меѓу Македонија и Романија”. Во почетокот на месец ноември, новинарите кои активно партиципираат во проектот и претставници на Центарот, поминаа една недела практична работа во дел од романските медиуми. Новинари кои се дел од проектот Размена на искуства и најдобри практики се Синиша Јаков Марушиќ од БИРН, Богданка Кузеска од Канал 5, Наим Вренези од телевизија Алсат, Жарко Настоски од телевизија Алфа, Натали Наскова Сотировска од Дневник, Весна Коловска од Канал 77, Даниела Трпчевска од Утрински весник, Викторија Новаковиќ од телевизија Орбис, Срѓан Стојанчов од Шпиц и Дритон Дикена од весникот Факти.

Центарот за граѓански комуникации во соработка со Романскиот центар за истражувачко новинарство од Букурешт (CRJI) ја спроведе првата етапа од проектот „Справување со корупцијата: Размена на искуства и најдобри практики во истражувачкото новинарство меѓу Македонија и Романија“. Десет новинари од македонските национални и локални медиуми во период од 03-05.10.2008 во Охрид, беа учесници на тренингот за напредни новинарски техники за истражување на корупцијата.

Центарот за граѓански комуникации во рамките на своите активности, предлага мерки за намалување на просторот за корупција во шест најранливи области за корупција во Република Македонија (јавни набавки, состав на управни одбори на јавни претпријатија и установи, јавна администрација, бесправно градење и урбанизам, образование и здравство). На последната работилница се предлагаа мерки за намалување на корупцијата во здравството.

Центарот за граѓански комуникации дефинираше низа мерки што треба да се преземат за стеснување на просторот за корупција во образованието и ги достави до медиумите и надлежните институции во земјата. Центарот им препорачува на сите релевантни институции да ги преземат предложените мерки во светло на генералните заложби за намалување на корупцијата во Република Македонија.

Имајќи ја предвид големата улога што медиумите ја имаат во борба против корупцијата и во зголемувањето на транспарентноста и отчетноста на јавните институции, Центарот за граѓански комуникации се надева дека преку укажување на постоечките форми на корупција и афирмација на истражувачките техники ќе придонесе во зголемување на интересот кај новинарите и медиумите за истражување на корупцијата. За таа цел, Центарот, во декември 2007, издаде Прирачник за новинари за истражување и известување за корупција кој упатува на последиците од корупцијата и улогата на медиумите во нејзиното сузбивање.

Центарот за граѓански комуникации ги достави мерките за стеснување на просторот за корупција во јавната администрација до надлежните институции и медиуми во земјата. Мерките беа дефинирани на работилницата која се оддржа на 24 октомври, а беа предложени од домашни експерти и претставници на надлежните институции.Мерките главно се насочени кон: професионализација на јавната администрација; вработување и унапредување на државни службеници само врз основа на работното искуство, знаењето и остварените резултати; намалување на дискреционите права на раководителите на државните институции за избор на вработените; воведување на систем на награди и казни за државните службеници; ограничување на просторот на разни комисии да одлучуваат арбитрарно; јасно дефинирање, усогласување, унифицирање и објавување на сите услови и документи што се потребни за добивање на услугите од јавната администрација, како и автоматизација на одредени услуги. Центарот им препорачува на сите релевантни институции да ги преземат мерките во интерес на генералните заложби за намалување на корупцијата во Република Македонија.  

Центарот за граѓански комуникации на 02 октомври ги достави предлог мерките за стеснување на просторот за корупција во бесправното градење до надлежните институции и медиуми во земјата. Мерките беа предложени и дискутирани на третата работилница која ја организараше Центарот во текот на месецот септември. Предложените мерки главно се во насока на: засилување и заострување на инспекциските контроли; поефикасно справување и санкционирање на проблемот со бесправните градби, како и зголемување на ризичноста и бесперспективноста на бесправното градење.

Домашни експерти и претставници на надлежните институции и бизнис секторот дискутираа за потребните мерки што треба да се преземат за намалување на корупцијата во јавните набавки. Работилницата се одржа на 3 мај оваа година во НВО Инфоцентарот во организација на Центарот за граѓански комуникации од Скопје. Ова е прва од планираните шест работилници што се дел од проектот за предлагање мерки за намалување на корупцијата во Македонија.